እንደሚያውቁት በዓለም ውስጥ ሁለት ፍጹም ተመሳሳይ ሰዎች የሉም ፡፡ በሚያውቋቸው ሰዎች ዘወትር ግራ የተጋቡ መንትዮች እንኳን የራሳቸው ባህሪ ፣ የራሳቸው ውስጣዊ ዓለም አላቸው ፡፡ በእርግጥ እኛ ሁላችንም የተለየን ነን ፣ ግን በትክክል ልዩ እና ከሌሎች ጋር እንድንለያይ የሚያደርገን ምንድነው?
ከጥንት ጊዜ ጀምሮ “የሰው ስብዕና” የሚለው ፅንሰ-ሀሳብ ከአሳቢዎች ፣ ከፈላስፋዎች ፣ ከባህልና የኪነ-ጥበብ ሠራተኞች እንዲሁም ከተራ ሟቾች እውነተኛ ፍላጎት ቀሰቀሰ ፡፡ አንድ በአንድ ፣ ሁሉም ዓይነት ፅንሰ-ሀሳቦች ስለ ሰው ስብዕና ምንነትና እንዴት እንደተመሰረቱ ተተክተዋል ፡፡
ዛሬ “የሰው ልጅ ስብዕና” የሚለው ቃል ብዙ ትርጓሜዎች አሉት ፣ እያንዳንዳቸው የጋራ አስተሳሰብ የጎደላቸው አይደሉም ፡፡ አንድ ሰው ግለሰባዊነቱን የተገነዘበ ግለሰብ እንዲሁም ንቃተ-ህሊና የተሰጠው ግለሰብ እና ማህበራዊ ሰው ይባላል።
የሥነ ልቦና ባለሙያዎች ፣ ስለ “ስብዕና” ፅንሰ-ሀሳብ ሲናገሩ ፣ በመጀመሪያ ፣ የአንድ የተወሰነ ግለሰብ ሁሉንም የአእምሮ ሂደቶች ወደ አንድ ሙሉ የሚያገናኝ አንድ ዋና ዓይነት ሲሆን ይህም የሰዎች ባህሪ የተረጋጋ እና ወጥ ባህሪን ይሰጣል ፡፡ ስለሆነም በአእምሮ ሕክምና ውስጥ በልዩ ቁጥጥር ስር ሁል ጊዜ የወንጀለኞች ፣ የአእምሮ ህመምተኞች እንዲሁም የመለዋወጥ ችሎታ ያላቸው ሰዎች ስብዕናዎች ናቸው ፡፡ የሳይንስ ሊቃውንት የዚህ ምድብ ግለሰቦች ሥነ-ልቦና ከተራ ሰዎች ሥነ-ልቦና እንዴት እንደሚለይ በሙከራ ለማሳየት እየሞከሩ ነው ፡፡ ምንም እንኳን በእርግጥ የእያንዳንዱ ሰው ስብዕና ለምርምር ትልቅ መስክ ነው ፡፡
እስከዛሬ ድረስ የአንድ ሰው ስብዕና ቀስ በቀስ የተገነባው በመግባባት እና በእንቅስቃሴ ሂደት ውስጥ ብቻ እንደሆነ ተረጋግጧል ፡፡ ከማህበረሰቡ ውጭ ማደግ ፣ የሰው ልጅ ስብዕና የመሆን እና የማደግ እድል የለውም ፡፡ በተጨማሪም ፣ ማህበራዊ አከባቢው ወሳኝ ሚና ይጫወታል ፣ ግን በባህሪያት ምስረታ ሂደት ውስጥ ካለው ብቸኛ ሚና ይርቃል ፡፡ እያንዳንዱ ሰው በተፈጥሮም (ባዮሎጂያዊ) ባህሪዎች እና ችሎታዎች አሉት ፣ እናም አንድ ሰው የእነዚህን ባሕሪዎች ብቅ ማለትን ያለማቋረጥ ማሰላሰል ይችላል። ለምሳሌ ፣ የሳይንስ ሊቃውንት በተፈጥሮአዊ ችሎታ የተሰጡትን ችሎታዎች ከሎጂካዊ እይታ አንጻር እንዴት ማረጋገጥ እንደሚችሉ እና አንድ ልጅ በህይወቱ በሙሉ የማይቀየር አንድ ዓይነት ፀባይ ለምን እንደተወለደ አያውቁም ፡፡
በአንድ ቃል ፣ የአንድ ሰው ስብዕና ምንድነው በእውነቱ እጅግ ግዙፍ ጥያቄ ነው ፣ እውቀቱ የሰው ልጅ እስካለ ድረስ ለተከታታይ ዝግመተ ለውጥ የሚዳርግ ነው ፡፡
