እኛ "ሥነ-ልቦናዊ የመከላከያ ዘዴዎች" ለሚለው ፅንሰ-ሀሳብ ትርጓሜ እንሰጠዋለን ፣ የመከላከያ ዘዴዎችን ተግባራት እና ዓይነቶች ይተነትናል ፡፡ ለጥያቄዎቹ መልስ እንሰጣለን-"የመከላከያ ዘዴዎች መቼ እና ለምን ይከፍታሉ?" ፣ "የስነ-ልቦና የመከላከያ ዘዴዎች አደገኛ ናቸው?"
የአንድ ሰው ሥነ-ልቦና ጥበቃ ዘዴዎች ሥነ-ልቦና ከእሳት የሚከላከሉ ውስጣዊ ፊውዝ ናቸው ፡፡ ውስጣዊ ውጥረቱ በጣም ጠንካራ በሚሆንበት ጊዜ አንድ ሰው “እንደ cuckoo ወደ ላይ ለመብረር” ሲቃረብ ፣ የስብዕና መከላከያ ዘዴው ይሠራል። አንድን ሰው ከህመም ፣ ከጉዳት ፣ ከአሉታዊ ስሜቶች እና ስሜቶች ይጠብቃል ፡፡
የስነ-ልቦና መከላከያ ዘዴዎች ተግባራት
የስነ-ልቦና መከላከያ ዘዴዎች (ኤም.ኤስ.ኤስ.) ውስጣዊ ሚዛንን ለመጠበቅ ይረዳሉ ፣ በአስቸጋሪ የሕይወት ጊዜያት ውስጥ ውጥረትን እና ጭንቀትን ለመቀነስ ፣ ከሰውነት ግጭት ጋር ፡፡ ለምሳሌ ፣ አንድ ሰው አንድን ነገር አጥብቆ ሲፈልግ ግን ሊያገኘው ካልቻለ ያኔ በእውነቱ እንዳልፈለገ እራሱን ያሳምናል ፡፡ ምክንያታዊነት የመከላከያ ዘዴው የሚሠራው በዚህ መንገድ ነው ፡፡
የሌላ የመከላከያ ዘዴ ምሳሌ-አንድ ሰው ለአንዳንድ ምኞቶች ራሱን ያሳፍራል ፣ ስለሆነም ብዙም ሳይቆይ የእሱ እንዳልሆነ የእራሱ ሳይሆን የአንድ ሰው ፍላጎት እንደሆነ ያሳምናል ፡፡ ይህ ትንበያ እንዴት እንደሚሰራ ነው ፡፡
እናም አንድ ሰው በእውነቱ የእርሱን የእሴቶቹ ስርዓት የማይመጥን ወይም ከምኞቱ እና ከእምነቱ ጋር የማይዛመድ ስለ ሆነ የአንድን ሰው ጥያቄ ለመፈፀም የማይፈልግ ከሆነ ሁል ጊዜም ይረሳል። ይህ የመጨናነቅ ምሳሌ ነው ፡፡
ዓይነቶቹን በበለጠ ዝርዝር እንመርምር ፡፡
የስነ-ልቦና መከላከያ ዘዴዎች ዓይነቶች
ሳይኮሎጂ የግለሰቡን ወደ 50 የሚሆኑ የስነ-ልቦና መከላከያዎችን ያውቃል ፡፡ በጣም ተወዳጅ የሆኑትን በአጭሩ እንዘርዝር-
- ንዑስ-ንዑስ (Sublimation) ማንኛውም የንቃተ ህሊና ኃይል ወደ ምርታማ እና ማህበራዊ ተቀባይነት ወዳለው ሰርጥ ማዞር ነው ፡፡ ለምሳሌ, አንድ ሰው እርካታ የሌለውን የጾታ ፍላጎት ወደ ፈጠራ ይመራዋል.
- መካድ - የማይፈለጉ ክስተቶችን ችላ ማለት ፡፡ ችግሩን ካላየሁ ከዚያ የለም ማለት ነው ፡፡
- ጭቆና (አፈና ፣ ጭቆና) - አሰቃቂ ክስተት “መርሳት” ፡፡ ለምሳሌ አንድ ሰው የአልኮል ሱሰኛ እና ጨካኝ አባት ትዝታ የለውም ፡፡ አፈና ሙሉ እና ከፊል ነው።
- መተካት - ኃይልን ከማይደረስበት ዕቃ ወደ ተደራሽነት ማዛወር ፡፡ ለምሳሌ ፣ ሚስት ከባሏ ድብደባ ይደርስባታል ፣ እሱን ለመዋጋት እና በልጁ ላይ ልትበታተነው አትችልም (በባለቤቷ ላይ ጥቃት መሰንዘሩን ወደ እሱ ይለውጣል) ፡፡
- ምክንያታዊነት አሉታዊ ስሜቶችን እና ስሜቶችን ለሚያስከትለው ምክንያታዊ ማብራሪያ ፍለጋ ነው ፡፡ ለምሳሌ ፣ አንድ አጭበርባሪ ሰው ባህሪውን እንደሚከተለው ያስረዳል-“ከአንድ በላይ ማግባት በሁሉም ወንዶች ዘንድ ተፈጥሮአዊ ነው ፡፡ ፒ.ኤስ. ክርክሩ ለዚህ ሰው አሳማኝ መስሎ እና በዓይኖቹ ውስጥ ምክንያታዊ ሆኖ መታየት አለበት ፡፡ በሌሎች ሰዎች ግንዛቤ ውስጥ ክርክሩ አፈታሪክ ፣ ተረት ሊመስል ይችላል ፡፡
- ትንበያ ማለት የአንድ ሰው የማይፈለጉ ባሕርያትን (ስሜቶችን ፣ ስሜቶችን ፣ ልምዶችን ፣ ምኞቶችን ፣ ዓላማዎችን ፣ ዓላማዎችን ፣ ወዘተ) ወደ ሌሎች ሰዎች ማስተላለፍ ነው ፡፡ ለምሳሌ ፣ ክህደት የሚችል እና በሁሉም ነገር የግል ጥቅምን ለመፈለግ ዝንባሌ ያለው ሰው ሌሎችን በማታለል ፣ በራስ ወዳድነት እና በንግድ ስራ ላይ ይወቅሳል ፡፡
- ማስተዋወቂያ (መታወቂያ) የሌሎች ሰዎችን ባሕሪዎች መመደብ ነው ፡፡ ለምሳሌ ፣ እናቱ መጥፎ ናት የሚለውን የማይቀበል እና የማይወደው ልጅ እሱ መጥፎ መሆኑን እራሱን ያሳምናል (ለዚህም ነው እናቱ የምትቀጣው) ፡፡
- Somatization ከችግሮች እና ከአሉታዊነት ወደ ህመም መተው ነው ፡፡ ለምሳሌ ፣ ከዘመድ ጋር አስፈላጊ እና አሳማሚ ስብሰባ ከመደረጉ በፊት አንድ ሰው ታመመ (በዚህ ምክንያት ወደ ስብሰባው መሄድ አይችልም) ፡፡
- ምላሽ ሰጭ ትምህርት የእውነተኛ ምኞትን (አሳፋሪ ስሜት ፣ አስፈሪ ዓላማ ፣ ወዘተ) ሙሉ በሙሉ ተቃራኒ በሆነ መተካት ነው። ለምሳሌ ፣ ከጓደኛ ሚስት ጋር ፍቅር ያዘለ አንድ ሰው እርሷ ለእሱ ግድየለሽ ብቻ እንዳልሆነች ግን አስጸያፊ እንደሆነች እራሱን ያሳምናል ፡፡ እሱ ፍቅርን በጥላቻ ፣ በመጸየፍ ይተካል።
- ወደ ኋላ መመለስ ወደ ቀድሞው የልማት ደረጃ መመለስ ነው ፣ ወደ ልጆች ምላሾች ፡፡ ለምሳሌ ፣ በድንገት (ከእናቱ ህመም በኋላ) በሸክላ ዕቃ በጣም ጥሩ ሥራ የሠራ ልጅ እንዴት ማድረግ እንዳለበት ረስቷል ፡፡
- አእምሯዊ ግንዛቤ - ወደ ረቂቅ ፣ ሳይንሳዊ አስተሳሰብ ፣ ስሜታዊ መለያየት እና ቅዝቃዜ ፡፡ ለምሳሌ ፣ በብቸኝነት የሚሠቃይ ሰው ብዙውን ጊዜ ፍልስፍናን ያስከትላል-“ሁሉም ሰዎች በተወሰነ ደረጃ ብቸኛ ናቸው ፡፡ መግባባት ቅusionት ነው ፡፡ ግንኙነቶች ከራስዎ ለማምለጥ እየሞከሩ ነው ፡፡ በአንድ ወይም በሌላ መንገድ ፣ ይዋል ይደር እንጂ ሁላችንም ብቻችንን እንቀራለን ፡፡
- ማግለል (መሰንጠቅ) - የስብዕናውን አንድ ክፍል መቁረጥ። ለምሳሌ ፣ አንድ ሰው የማይወደውን ማንኛውንም ድርጊት በሚቀይረው ነገር ላይ ይጥላል-የአልኮል ሱሰኝነት ፣ የቁጣ ስሜት ወይም ሌላ ነገር ፡፡
- ማስተካከያ - በአንድ የተወሰነ ስሜት ፣ ርዕሰ ጉዳይ ወይም ነገር ፣ ግብ ፣ ወዘተ ላይ መስተካከል ለምሳሌ ፣ አንድ ሰው ማንኛውንም ትችት በጠብ (አካላዊ ፣ በቃል) ምላሽ ለመስጠት ይጠቀምበታል ፡፡
- ማካካሻ ሌሎች ባህሪያትን በማዳበር ወይም በሌሎች አካባቢዎች የላቀ ችሎታን በማሳካት ውስብስብ ነገሮችን ማስክ ነው ፡፡ ለምሳሌ ፣ የበታችነት እና ጥቅም አልባ ውስብስብነት ያለው ሰው በቁሳዊ ነገሮች ሩጫ በማሸነፍ እራሱን ለመግለጽ እና ህመሙን ለማስታገስ ይሞክራል ፡፡ ለምሳሌ ፣ ዝቅተኛ የገቢ ደረጃ ያላቸው ሰዎች የቅርብ ጊዜ ሞዴሎችን ስልኮች በብድር ያወጣሉ ፣ ከዚያ ለእነሱ “ይንከባከቡ” ፡፡
- ራስን መቆጣጠር - ከአሰቃቂ ሁኔታ ጋር የሚዛመዱትን እነዚህን ሁኔታዎች በማስወገድ። ለምሳሌ ፣ እንደገና ለመተው የሚፈራ ውድቅ የሆነ የስሜት ቀውስ ያለው ሰው የቅርብ ግንኙነቶችን ይተወዋል ፡፡
- ምላሽ መስጠት - ውጥረትን ለማስታገስ (ዘፈኖችን ፣ ፊልሞችን ወይም የመሳሰሉትን ጨምሮ) አሰቃቂ ሁኔታዎችን እንደገና ማጫወት። ይህ በአሰቃቂ ሁኔታ ውስጥ ለመስራት እና ህመምን ለማስታገስ በእውነት የሚረዳ ጤናማ ዘዴ ነው።
ከእነዚህ አሠራሮች መካከል አንዳንዶቹ ንዑስ ዓይነት ናቸው ፡፡ ለምሳሌ ፣ ዘጠኝ ዓይነት ምክንያታዊነት አለ-ግድየለሽነት ፣ ራስን ማታለል ፣ ተጎጂን ወይም ዓላማን ማቃለል ፣ ቀጥተኛ እና ቀጥተኛ ያልሆነ ምክንያታዊነት ፣ ተጠባባቂ እና ተዛማጅ ፣ ለራስ እና ለሌሎች ፡፡
የስነ-ልቦና የመከላከያ ዘዴ ሲበራ
ሥነ-ልቦና ልክ እንደ ማንኛውም ስርዓት ለመረጋጋት ይጥራል ፡፡ ስለዚህ ፣ አንድ ሰው በራሱ ላይ የተጫነውን አሉታዊ (ፍርሃት ፣ የጥፋተኝነት ስሜት ወይም እፍረት ፣ ቁጣ ፣ ጠበኝነት እና ብዙ ብዙ) ንቃተ ህሊናውን መቋቋም ካልቻለ ራሱን የቻለ መከላከያን ያጠቃልላል ፡፡
የመከላከያ ስልቶችን ማግበር እና ማሰናከል ከሰው ፍላጎት ውጭ በግዴለሽነት ይከሰታል ፡፡ እንደ የአጭር ጊዜ እገዛ ፣ ይህ የስነ-ልቦናችን አማራጭ ምቹ ነው (እያንዳንዱ ሰው የመከላከያ ስልቶች አሉት ፣ ማንቃታቸው መደበኛ ነው) ፡፡ ሆኖም ፣ አንድ ሰው ብዙ ጊዜ በአሰቃቂ ሁኔታዎች ውስጥ ቢገኝ ታዲያ መከላከያ የእርሱ የተለመደ ባህሪ ይሆናል ፣ እናም ይህ ቀድሞውኑ ያልተለመደ ነው። ለምሳሌ ፣ መልሶ ማፈግፈግ ወደ ሕፃን ልጅነትነት ይለወጣል ፣ መተካት ወደ አልኮሆል ወይም ወደ ሥራ ማጠጣት ወዘተ.
ዜድ ፍሩድ ንዑስ-ደረጃ ብቻ የስነ-ልቦና መከላከያ አወንታዊ ዘዴ እና በአደጋ የተሞላ አይደለም የሚል እምነት ነበረው ፡፡ ሁሉም ሌሎች ስልቶች አደገኛ ናቸው እና ብዙ ጊዜ ጥቅም ላይ ከዋሉ አጥፊ ናቸው ፡፡ ሆን ተብሎ በባህሪያዊ ስልቶች መተካት ያስፈልጋቸዋል ፡፡