መሪ ማለት የቡድን አባላት የመላውን ቡድን ፍላጎቶች የሚነኩ ኃላፊነት የሚወስዱ ውሳኔዎችን የማድረግ መብትን የሚቀበሉ ሰው ነው ፡፡ ከስልጣኑ ጋር መሪው በቡድኑ ውስጥ ማዕከላዊ ሚና ይጫወታል እና በውስጡ ያሉትን ግንኙነቶች ይቆጣጠራል ፡፡
የአመራር ጽንሰ-ሐሳቦች
አመራር በቡድን ውስጥ ተጽዕኖ እና ተገዥነት ግንኙነት ነው ፡፡ ይህ ሁልጊዜ የቡድን ክስተት ነው ፣ ምክንያቱም መሪ ብቻ መሆን አይቻልም ፡፡ ይህን ሲያደርጉ ሌሎች የቡድኑ አባላት የመሪነት ሚናቸውን ተቀብለው ራሳቸውን እንደ ተከታዮች ዕውቅና መስጠት አለባቸው ፡፡
የአንድ መሪ ዋና ተግባራት የጋራ ተግባራትን ማደራጀት ፣ የደንቦችን እና እሴቶችን ስርዓት መዘርጋት ፣ ለቡድን ተግባራት ሃላፊነትን መውሰድ እና በቡድኑ ውስጥ ምቹ የስነ-ልቦና ሁኔታን ማቋቋም ናቸው ፡፡
የአመራር ክስተት በበርካታ ባህሪዎች መስተጋብር ላይ የተመሠረተ ነው ፡፡ እነዚህም የቡድን መሪ እና አባላት ሥነልቦናዊ ባህሪዎች ፣ የሁኔታዎች ልዩ ሁኔታዎች እና ሊፈቱ የሚገባቸው ተግባራት ምንነት ያካትታሉ ፡፡ መሪ ሊሆኑ የሚችሉት በተወሰኑ ማህበራዊ-ፖለቲካዊ ሁኔታዎች ውስጥ ብቻ ነው ፣ ይህም ጉልህ ችግሮችን ለመፍታት የተወሰኑ የግል ባሕርያትን የሚጠይቅ ነው።
ለአመራር ጽንሰ-ሐሳቦች ሦስት ዋና አቀራረቦች አሉ ፡፡ በ “ባሕሪ ቲዎሪ” መሠረት መሪነት ልዩ ባሕርያትን በመያዝ ላይ የተመሠረተ ነው ፡፡ አንድ መሪ ከቡድኑ ለመለየት ምን ዓይነት ባሕሪዎች ሊኖሩት እንደሚገባ የተለያዩ አመለካከቶች አሉ ፡፡ ከሁሉም የመሪዎች ምልክቶች ፣ እንቅስቃሴ ፣ ተነሳሽነት ፣ እየተፈታ ስላለው ችግር ግንዛቤ (ችግርን የመፍታት ልምድ ያለው) ፣ በሌሎች የቡድኑ አባላት ላይ ተጽዕኖ የማድረግ ችሎታ ተለይቷል ፡፡ እንዲሁም መሪዎች በቡድኑ ውስጥ የተቀበሉትን ማህበራዊ አመለካከቶች ማክበር አለባቸው ፡፡ በተመሳሳይ ጊዜ ህዝቡ እንደ መመዘኛ የሚገነዘባቸው እነዚያ ባህሪዎች በምስላቸው በግልፅ መታየት አለባቸው ፡፡ በ 1940 የ 79 ጥራቶች ዝርዝር ላይ እስኪደርስ ድረስ በንድፈ ሀሳቡ ደጋፊዎች የደመቁት የአመራር ባሕሪዎች ዝርዝር ያለማቋረጥ አድጓል ፡፡
የባህሪዎቹ ዋና ፅንሰ-ሀሳብ በአጭር ጊዜ በሁኔታዊ ፅንሰ-ሀሳብ ተተካ ፡፡ አመራር የሁኔታዎች ውጤት መሆኑን ይከራከራል ፡፡ የንድፈ ሀሳቡ ደጋፊዎች በአንድ ሁኔታ መሪ ሆነዋል በሌላ ሰው መሪ ላይሆን ይችላል ሲሉ ተከራክረዋል ፡፡ የመሪ ባሕሪዎች አንፃራዊ ናቸው ፡፡ በእርግጥ ፣ የግለሰባዊ ጥንካሬ እና የመሪ እንቅስቃሴ አስፈላጊነት በውስጡ ስለተካተተ ይህ ፅንሰ-ሀሳብ ፍፁም አልነበረም።
ሦስተኛው የአመራር ፅንሰ-ሀሳብ ስልታዊ ነው ፡፡ እንደ እርሷ ገለፃ አመራር በቡድን ውስጥ የግለሰቦችን ግንኙነት የማደራጀት ሂደት ሲሆን መሪው ይህንን ሂደት የማስተዳደር ርዕሰ ጉዳይ ነው ፡፡
የመሪዎች ምደባ
የአመራር መገለጫ ዓይነቶች በጣም የተለያዩ ናቸው ፡፡ ስለዚህ መሳሪያዊ እና ስሜታዊ አመራር ሊለይ ይችላል ፡፡ መሣሪያ የቢዝነስ አመራር ነው ፡፡ የቡድን ችግሮችን ከመፍታት ጋር የተቆራኘ ነው ፡፡ “ገላጭ አመራር” የሚመጣው ስሜታዊ አከባቢው ተስማሚ በሚሆንበት ጊዜ ነው ፣ ነገር ግን መሪው በአመራር ቦታ ላይ አይደሉም ፡፡ እነዚህ ሁለት የአመራር ዓይነቶች ግላዊነት የተላበሱ ሊሆኑ ይችላሉ ፣ ግን ብዙውን ጊዜ በተለያዩ ሰዎች መካከል ይሰራጫሉ ፡፡
በፖለቲካ ሳይንስ ውስጥ የአንድ መሪ 4 ምስሎችም አሉ-መደበኛ ተሸካሚ ፣ ሚኒስትር ፣ ነጋዴ እና የእሳት አደጋ ሰራተኛ ፡፡ ለወደፊቱ ልዩ ተስማሚ እና አምሳያ ደረጃውን የጠበቀ ተሸካሚው ሰዎችን ከእርሱ ጋር ይመራቸዋል። ሚኒስትሩ መሪው ለተመራጮቻቸው ፍላጎቶች ቃል አቀባይ ናቸው ፡፡ መሪ-ነጋዴው ሀሳቦቹን ለህዝብ ማራኪ በሆነ መንገድ እንዴት እንደሚያቀርብ ያውቃል ፡፡ በመጨረሻም የእሳት አደጋ ተከላካይ መሪ በጣም አንገብጋቢ በሆኑ ጉዳዮች ላይ ያተኮረ ነው ፡፡ ብዙውን ጊዜ እነዚህ ምስሎች በንጹህ መልክ ውስጥ አይገኙም ፡፡
በአመራር ዘይቤ ላይ የተመሠረተ የመሪዎች ምደባ በጣም የተለመደ ነው ፡፡ በዚህ መስፈርት መሠረት አሜሪካዊው የፖለቲካ ሳይንቲስት ዲ ባርበር 4 የአመራር ዘይቤዎችን ለይቶ አውቋል ፡፡ ስለዚህ አንድ መሪ ለጋራ ጥቅም ተኮር ከሆነ የእሱ ዘይቤ ንቁ-አዎንታዊ ተብሎ ተጠርቷል ፡፡ የራስ ወዳድነት የግል ዓላማዎች የበላይነት ንቁ-አሉታዊ ዘይቤን ፈጠረ ፡፡በቡድን እና በፓርቲ ምርጫዎች ላይ የእንቅስቃሴ ጥብቅ ጥገኛ ወደ ተገብጋቢ-አዎንታዊ ዘይቤ ይመራል ፡፡ የእነሱ ተግባራት አነስተኛ አፈፃፀም ለአላፊ-አሉታዊ ዘይቤ ይሰጣል ፡፡
በአመራር ሚና ስርጭት ላይ በመመስረት አምባገነናዊ እና ዴሞክራሲያዊ ዘይቤዎች ተለይተዋል ፡፡ የመጀመሪያው የአንድ ሰው ትዕዛዝን ይወስዳል ፣ እና በውስጡ ያለው አመራር በጥንካሬ ላይ የተመሠረተ ነው። ዴሞክራሲያዊ አመራር የጠቅላላው ቡድን አመለካከቶችን እና ፍላጎቶችን ከግምት ውስጥ ማስገባት ያካትታል ፡፡
